Hamileliğin ilk döneminde düşük ne kadar sık görülür?
Maalesef çok sık görülür. Pratik olarak, ilk trimestrde başarısızlıkla sonuçlanan hamileliklerin, tam olarak söylemek mümkün olmasa da, tahmini olarak tüm hamileliklerin % 25'inde görüldüğü söylenebilir. Genel duruma bakıldığında, hamile kadınlardan, en az dörtte birinin bir düşük veya başka hamilelik kaybı yaşadığı görülür. Bazı kadınlar birden fazla kayıp yaşar. Düşük, jinekologların günlük çalışma yaşamlarında en çok karşılaştıkları problemlerden biridir.
Kendi kendine olan düşükler bir yana, erken hamilelikte yaşanan diğer kayıplar nelerdir?
Boş gebelik, missed abortus, dış gebelik, mol hamilelik, sebepli düşük hamilelikte görülen diğer kayıplardır.
ANEMBRİYONİK veya BOŞ GEBELİK (BLİGHTED OVUM)
Anembriyonik gebelik nedir?
Anormal bir hamilelik gelişimidir. Doğrusu, döllenme sırasında, embriyo gelimi başaramaz ve hamilelik boş bir keseden ibaret olur. Anneye, hamilelik normal gibi gelir. Fakat 6 ile 10. haftalar arası, kadın çok hafif bir kanama geçirir, hatta o kadar hafiftir ki, sadece bir leke bile olabilir bu. Bir ultrason taraması bu durumu kolayca tespit edebilir.
Anembriyonik gebeliğe ne sebep olur?
Sebepleri bilinmemektedir. Ceninin gelişimini imkânsız kılan, ciddi bir yapısal veya kromozomla ilgili bir anomalite olduğu düşünülmektedir. Hamile kadının yaptığı veya yapmayı ihmal ettiği hiçbir şeyle ilgisi yoktur.
Anembriyonik gebelik yaşanan bir hamilelik, ileriki hamilelikleri nasıl etkiler?
İleriki hamilelikleri etkiyebilecek bir durum yoktur. Boş gebelik vakası yaşanmış bir hamilelikten sonra normal bir hamilelik yaşama şansı hiçbir şekilde azalmaz.
Hastane anembriyonik gebelikle nasıl ilgilenir?
Çoğu doğum ünitesi, büyük ihtimalle rahmin temizlenmesini teklif eder. (D&C adıyla bilinen bir prosedürdür). Genelde, genel anesteziyle ameliyathanede yapılan çok ufak bir işlemdir. Yaklaşık 15-20 dakika kadar sürer. Bu durumda, rahmin temizlenmesini sağlayacak ilaçlan kullanmak da diğer bir çözümdür. Bunun gerçekleşmesi 2-3 gün sürebilir. Üçüncü bir seçenek de, kendi kendine düşük olmasını beklemek olabilir. Bu sürecin ne kadar süreceği önceden bilinmez, birkaç günden birkaç haftaya kadar uzayabilir ve bu beklenti çoğu kadını strese sokar.
MİSSED ABORTİON
Missed Abortion nedir?
Hamileliğin akışında, fetusun veya ceninin artık yaşamaması fakat rahimde tutunma durumudur. Yine de her durumda bir uyarma vardır. Bazen, bu uyarı hamilelik belirtilerinin aniden durmasıyla gelebilir. Eğer hamilelik 2. trimestr dönemine kadar ilerlemişse, bazı kadınlarda sütümsü hafif bir akıntı görülebilir.
Missed abortion'a sebep olan nedir?
Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Bazı durumlarda, kromozomla ilgili veya genetik anormallikler suçlanabilir fakat bu hepsi için geçerli değildir.
Hastane missed abortion ile nasıl ilgilenir?
Hamileliğin aşamasına göre değişir. Eğer 1. trimestrde ise, genel anesteziyle hamileliğin temizlenmesi tercih edilir. Ayrıca, diğer bir seçenek olarak, ilaç tedavisi uygun görülür, bu genelde 3 gün sürer, nadiren daha uzun sürebilir.
Diğer bir seçenek de kendiliğinden düşük olmasını beklemektir. Bu seçenek, jinekologlar tarafından pek onaylanmaz çünkü, rahmin içinde bekletilirse pıhtılaşma problemi yaşanabilir. Ayrıca, kendi kendine düşük olsa bile, rahimde kalan parça varsa veya çok kanama görülüyorsa, yine de cerrahi müdahale gerekir.
Düşüğün sonraki doğurganlık dönemine direkt etkisi var mıdır?
Hiç yoktur.
MOL GEBELİK
Mol hamilelik nedir?
Fetus yerine, hızla çoğalan üzüm tanesi şeklinde bol miktarda vezikülle rahmin dolduğu anormal bir gebelik türüdür. Kadın, kendini doğal olarak hamile hisseder ve bulantı, kusma gibi hamilelik belirtileri abartılı yaşanır. Fundus (organın iç kısmı) tarihine göre beklenilenin üstünde büyük olabilir. Ultrason taraması bulguyu hemen teşhis edebilir.
SPONTAN ABORTUS (KENDİLİĞİNDEN DÜŞÜK)
Hamileliğin ilk döneminde yaşanan kayıplardan en sık görüleni doğal düşüktür. Sebeplerini biliyor muyuz?
Genel bir problemdir fakat hepsi için genel bir açıklama yoktur. Geniş araştırmalardan sonra, doğal düşüklere neden olarak, en büyük oranın kromozomlarla ilgili ve genetik anormalliklere ait olduğu görülmüştür. Bu anormalliklerden bazıları o kadar kuvvetlidir ki, rahimde yaşamı engeller, dışarıda bırakır.
Doğal düşüklere neden olan kromozom ve genetik anormallikler dışında, bilinen başka sebepler var mıdır?
Evet. Annenin bağışıklık sistemindeki anormallikler düşüğe sebep olabilir ki, bu durum tekrarlanabilir de. Rahimdeki anormallikler, bir hamilelik taşımaya engel olabilir ve bu da düşüğe sebep olabilir. Bazı enfeksiyonlar, özellikle bir virüsten meydana gelenler, düşüğe neden olabilir ve diyabet gibi bazı kontrol edilmemiş rahatsızlıklar da buna neden olabilir.
LİFLER
Rahimdeki liflerin varlığı hakkında ne söylenebilir?
Rahim oyuğu içinde gelişen lifler gebe kalmayı zorlaştırabilir ve eğer gebe kalma gerçekleşirse, düşük riski olabilir, gibi bazı ifadeler vardır. Rahim oyuğu dışında gelişen lifler (bunlar daha geneldir), pek risk taşımaz.
RAHMİN DURUŞU
Bazı kadınların rahimlerinin arkaya meyilli olduğu bilinir. Bu durum düşüğe sebep midir?
Rahim, normalde hafifçe öne doğru eğimlidir. Az sayıda kadının rahmi arkaya doğru meyillidir. Buna 'geriye dönük' rahim denir. Düşüğe sebep olmaz.
Bu tip anatomik bir durumda, büyüyen rahmin pelviste sıkışma ve karın hizasına çıkamama gibi çok nadir görülen bir karmaşıklık meydana gelebilir. Bu durum gittikçe çoğalan ağrılara neden olur ve bir operasyon bunu kolayca düzeltebilir. Bu tip bir sorunla çok nadir karşılaşılır.
ENFEKSİYONLAR
Erken hamilelikteki kayıplarda enfeksiyonların rolü nedir?
Kadında yüksek ateş ve genel olarak hastalık durumuna neden olan şiddetli bir enfeksiyon düşüğe neden olabilir.
*İdrar torbası alanında vuku bulan enfeksiyonlar, özellikle böbreği etkiliyorsa, rahmin faaliyetini etkiler ve düşüğe sebep olabilir.
*Daha çok eski Batıda görülen fakat hala az da olsa yeni gelişmekte olan ülkelerde rastlanılan Frengi düşüğe ve ölü doğuma sebeptir.
* Şiddetli Hepatit durumu, çok yüksek ateşe ve böylece düşüğe sebep olabilir, aynı zamanda sık görülen apandisit olabilir.
*Tropikal ülkelerde, sıtma belirgin bir düşük sebebidir.
Eğer enfeksiyon jenital bölgede değilse, hamilelik için bir risk yaratmaz.
ALKOL
Peki ya alkol ve düşük hakkında ne söylenebilir?
Alkol kullanımının suiistimalinin düşüğe neden olduğu hakkında deliller mevcuttur.
SİGARA
Sigara içmek düşük riskini arttırır mı?
Evet. Bu risk, içilen sigara sayısına göre artar.
HORMON İĞNELERİ
Eğer kadının pek bir açıklaması olmadan yapmış olduğu birkaç düşük varsa, bazı doğum uzmanları, hamileliğin ilk döneminde hormon iğneleri uygulamasını önerir. Bunun ne kadar faydası olur?
Hamileliğin ilk evresinde, projesteron iğnelerinin haftada bir (veya daha sık) kullanımı geçmişte çok sık kullanılan bir yöntemdi.
Bilindiği gibi projesteron hamilelik bakımında çok önemlidir ve bir şekilde hormonun eksik olduğu kadınlara başka takviyeler yapılması halinde bu problemin çözüleceğine inanılırdı.
Normal gebe kalma durumlarında bu teorinin geçerliliği zayıftır ve doğruyu söylemek gerekirse, bu tedavilerin etkisi düşüktür. Bu uygulama artık çok az yapılmaktadır.
YETERSİZ SERVİKS (RAHİM BOYNU)
Serviksin yetersizliği nedir?
Bu, tekrarlanan düşük ve hamilelik kayıplarına sebep olan anatomik bir neden olarak bilinir.
Serviks (veya rahim boynu) normalde rahmin içindekilerin devamlı büyümesi ve ağırlaşmasına rağmen, bir hamileliği sonuna kadar taşıyabilecek güce sahiptir.
Nitekim doğum döneminde hormonal değişiklikler yaşanmasıyla, bazı hormonlar doğuma hazırlık olarak serviksin daha yumuşak ve ince olmasını sağlasa bile bu değişmez.
Yetersiz serviks durumunda, anatomik olarak serviks zayıftır ve hamileliğin ortalarında rahmin içindekileri kaybetmesine neden olur. Yetersiz serviks nedeniyle yaşanan bir düşük, hamileliğin 16. ile 24. haftaları arasında gerçekleşir.
DIŞ GEBELİK
Dış gebelik nedir?
Rahim oyuğunun dışında yerleşen bir hamileliktir. En çok görüldüğü alan Fallop Tüpüdür. Ayrıca, serviksin içinde, yumurtalıkta veya pelvis oyuğunda da meydana gelebilir. Biz burada, dış gebeliklerin %95'inin gerçekleştiği fallop tüpünde meydana gelenleri tartışacağız.
Dış gebelik ne kadar sık görülür?
İngiltere'de her 300 gebelikten biri, dış gebeliktir. Amerika'da ise oran daha yüksektir. Her 100 tanede bir tane görülür. Çoğu batı ülkelerinde oranın arttığı ispatlanmıştır